Laatst geüpdatet op juli 3, 2023
Gaat jouw voorkeur uit naar zelfstandig ondernemerschap, maar maak je liever gebruik van een al bestaand concept? Dan is franchise wellicht iets voor jou. Franchising wordt door veel ondernemers gezien als een complexe vorm van ondernemen.
Daarom leggen wij jou in dit blog artikel uit wat franchising is, wat niet mag ontbreken in een franchiseovereenkomst en hoe je deze overeenkomst opzegt. Heb je hulp nodig bij het opstellen van een franchiseovereenkomst? Download dan direct een op maat gemaakt contract van Ligo.
Wat is franchising?
Franchising houdt in dat een zelfstandig ondernemer en een vaak grote organisatie samen gaan werken. De zelfstandig ondernemer is in dit geval de franchisenemer en de grote organisatie de franchisegever.
De franchisegever heeft een succesvol bedrijf en de franchisenemer kan onder dezelfde ‘franchiseformule’ zijn eigen bedrijf starten.
Denk bijvoorbeeld aan de Hema. Onder het bedrijfsmodel van de Hema vallen bijvoorbeeld het logo, het vaste assortiment aan producten en diensten, het geheime recept van de bekende Hema worst en een marketingbeleid.
Dit wordt ook wel de franchise formule genoemd. Dit zijn dus vaak ook intellectuele eigendomsrechten.
Er zijn twee soorten franchise:
- Hard franchise: hierbij bepaalt de franchisegever alles tot in detail. Denk hierbij aan de marketing en promotie, voorraad, assortiment, winkelconcept, inkoop.
- Soft franchise: bij ‘soft franchise’ krijgt de franchisenemer zelf meer vrijheid om over de reclame, inkoop en voorraad zelf keuzes te maken.
Wat is een franchiseovereenkomst?
Een franchiseovereenkomst is een overeenkomst waarin de samenwerking tussen franchisegever en franchisenemer is vastgelegd. Afspraken over bijvoorbeeld het gebruik van de franchiseformule of het logo zijn in deze overeenkomst opgenomen.
Ook worden de rechten en verplichtingen van beide partijen opgenomen in de franchiseovereenkomst.
Sinds 1 januari 2021 geldt er nieuwe franchisewet waarin staat welke informatie minimaal in een franchise contract dient te staan. We leggen je graag uit wat dit precies betekent voor jou.
Wat staat er in een franchiseovereenkomst?
In een standaard franchiseovereenkomst worden tussen franchisegever en franchisenemer algemene regels en afspraken gemaakt over:
- Duur: vaak spreken ze af om voor 5 jaar samen te werken. Je spreekt hierbij ook af hoe verlenging zal werken.
- Overleg: het gaat hierbij over hoe vaak en op welke manier ze met elkaar in overleg gaan.
- Informeren: denk hierbij aan wanneer de franchisegever de franchisenemer moet informeren over de bijvoorbeeld omzetcijfers.
- De vergoedingen: om van de formule van de franchisegever gebruik te mogen maken, moet je een vergoeding betalen.
- Geheimhouding: tijdens de samenwerking zal belangrijke informatie over bijvoorbeeld de marketingstrategie gedeeld worden. Om ervoor te zorgen dat deze informatie niet uitlekt, neem je een geheimhoudingsverplichting op. We adviseren altijd om in dat geval ook een boete op te nemen bij schending van de geheimhoudingsverplichting.
- Non-concurrentie: vaak leg je vast dat je niet binnen één jaar na de beëindiging van het contract voor de concurrent gaat werken.
- Vergoeding bij overname bedrijf: als de franchisegever jouw bedrijf na afloop van het contract wil overnemen, is het belangrijk om af te spreken hoe de hoogte van de prijs voor jouw bedrijf wordt bepaald.
Naast de franchiseovereenkomst ontvangt de franchisenemer ook een zogeheten franchisehandboek. Dit handboek is van de franchisegever en hierin staat bijvoorbeeld de franchiseformule uitgelegd.
Let op: franchiseovereenkomst gesloten vóór 1 januari 2021?
Per 1 januari 2021 is er een nieuwe Wet franchise in werking getreden. Ben je eerder een franchiseovereenkomst aangegaan? Dan kan zijn dat jouw franchiseovereenkomst niet meer up-to-date is. Dit moet je aanpassen:
- Instemming en overleg: wil de franchisegever ingrijpende veranderingen maken? Dan moet er in de franchiseovereenkomst staan dat eerst toestemming nodig is van de franchisenemer. De informatie hierover moet duidelijk zijn voor de franchisenemers. Minstens 1 keer per jaar moet overleg plaatsvinden tussen franchisegever en franchisenemers.
- Het non-concurrentiebeding: het non-concurrentiebeding moet uiterlijk 1 jaar na afloop van het contract stoppen. Zorg ook dat het verbod alleen geldt voor hetzelfde gebied en dezelfde producten en diensten als waarvoor de franchisenemer actief was.
- Bepaling van prijs bij overname vestiging van franchisenemer: spreek af dat bij het overnemen van de vestiging van de franchisenemer ook een vergoeding voor de goodwill (meerwaarde) wordt betaald. Spreek ook af dat wordt opgenomen hoe wordt bepaald wat de goodwill waard is en in hoeverre de goodwill aan de franchisenemer is toe te rekenen.
Let op: vanaf 2023 moet de nieuwe Wet franchise in jouw overeenkomst zijn verwerkt.
In 3 stappen een franchiseovereenkomst opstellen
Als je een franchise onderneming wilt starten, doorloop je samen met de franchisegever een proces van onderhandeling en onderzoek. Hierbij dienen er 3 opeenvolgende overeenkomsten opgesteld en getekend te worden.
We zullen de drie overeenkomst hieronder met je bespreken.
1. Geheimhoudingsovereenkomst
In het eerste stadium van de onderhandelingen zal de franchisegever de franchisenemer vragen om een geheimhoudingsovereenkomst (NDA) te tekenen. Tijdens het voorlichten van de franchiseformule wordt er bedrijfsgevoelige informatie gedeeld.
Het ondertekenen van een NDA is noodzakelijk om te voorkomen dat deze gevoelige informatie openlijk wordt gedeeld.
2. Intentieovereenkomst
Zodra de franchisenemer en franchisegever positief zijn over een mogelijke samenwerking zal er een intentieovereenkomst gesloten worden. Dit is een overeenkomst waarin beide partijen de intentie naar elkaar uitspreken om samen te gaan werken. Op basis van de overeenkomst kan er verder onderhandeld worden over een definitieve overeenkomst.
In het geval van een franchise onderneming zal de franchisenemer tijdens deze fase een deel of de gehele entree fee betalen.
Vervolgens gaan de franchisenemer en franchisegever samen aan de slag met het ondernemingsplan en wordt er meestal een VPO (vestigingsplaatsonderzoek) uitgevoerd.
Let op: een intentieovereenkomst is niet bindend zo lang er duidelijk wordt vermeld dat het om een intentie gaat om samen te werken. De reden van de overeenkomst is dat er nog onderhandeld moet worden over bepaalde zaken rondom de samenwerking tussen franchisenemer en franchisegever. Bekijk hier alvast een voorbeeld van een intentieovereenkomst.
3. Franchiseovereenkomst
In de franchiseovereenkomst wordt de definitieve samenwerking tussen de franchisegever en franchisenemer opgenomen. Er worden afspraken gemaakt over de rechten en plichten van beide partijen en onder welke voorwaarden de samenwerking wordt aangegaan.
Download de gratis Holding gids
Hierin lees je alles wat je moet weten over de persoonlijke holding.
Beëindiging van de franchiseovereenkomst
Ben je niet meer tevreden over de franchise samenwerking? Dan kan je de franchiseovereenkomst meestal beëindigen. Hieronder lees je hoe je dit doet.
In het contract staat dat je mag opzeggen
In de overeenkomst kan staan dat jij het contract tussentijds mag opzeggen. Hierbij geldt er vaak een opzegtermijn. Dit houdt in dat je meestal één maand van te voren jouw schriftelijk contract moet opzeggen, voordat je daadwerkelijk stopt.
Opzeggen franchiseovereenkomst met einddatum
Heeft jouw franchiseovereenkomst een einddatum? En staat in de overeenkomst niet dat je tussentijds mag opzeggen? Dan zit je eraan vast tot aan deze einddatum.
Heb jij bijvoorbeeld een franchiseovereenkomst van vijf jaar gesloten? Dan eindigt deze dus na vijf jaren op de afgesproken einddatum.
Opzeggen franchiseovereenkomst zonder einddatum
Als in de franchiseovereenkomst geen einddatum staat, mag je de overeenkomst meestal wél opzeggen. Vaak heb je dan wel een opzegtermijn of je mag alleen opzeggen als je hiervoor een goede reden hebt.
Staan hierover geen afspraken in het contract? Dan heb je soms alsnog een goede reden nodig. Dit kan het geval zijn als tussen franchisegever en franchisenemer een langdurige overeenkomst hadden met een hechte relatie.
Wil je meer weten over het opzeggen van een contract? Bekijk dan ons informatieve blogartikel over dit onderwerp.
Franchisegever houdt zich niet aan afspraken
Houdt de franchisegever zich niet aan de afspraken uit de franchiseovereenkomst? Dan kan de franchisenemer de franchiseovereenkomst beëindigen. Dit wordt ook wel ‘ontbinden’ genoemd. Hiervoor gelden een aantal voorwaarden:
- De overtreding van de afspraken mag niet te licht zijn: Stel, de afspraak is om elke maand een overleg te hebben, maar de franchisegever zegt één keer af. Deze overtreding is dan niet groot genoeg.
- De franchisenemer moet de franchisegever de kans geven de fout te herstellen: De franchisenemer kan dit doen een brief of e-mail te sturen, waarin de franchisenemer vraagt of de franchisegever zich aan de afspraak wil houden.
Heeft de franchisegever een afspraak met de franchisenemer meerdere keren geschonden? Dan kan de franchisenemer de franchiseovereenkomst waarschijnlijk beëindigen.
Aandachtspunten bij het opzeggen van een franchiseovereenkomst
Bij het beëindigen van een franchiseovereenkomst geldt voor de franchisenemer vaak een zogenaamd ‘non-concurrentiebeding’. Dit betekent dat de franchisenemer een bepaalde periode niet voor een concurrent mag werken of een vergelijkbaar bedrijf mag beginnen.
Maar let op, dit is alleen geldig als aan de volgende voorwaarden is voldaan:
- Geheime bedrijfsinformatie van de franchisegever moet beschermd worden: bedrijfsinformatie over de groeistrategie of geheime recepten dienen beschermd te worden.
- Het beding stopt uiterlijk 1 jaar na afloop van het contract. de franchisenemer van bijvoorbeeld McDonald’s mag dus binnen 1 jaar geen vergelijkbare winkel in de fastfood sector starten.
- Het beding geldt alleen voor een exclusief gebied waarbinnen de franchisenemer actief was: was de franchisenemer tijdens de samenwerking alleen actief in Noord-Brabant? Dan mag de franchisenemer niet worden verboden om in heel Europa een vergelijkbaar bedrijf te beginnen.
- Het beding geldt alleen voor dezelfde producten en diensten: bood de franchisenemer tijdens de franchise alleen bokslessen aan? Dan mag de franchisenemer niet worden verboden om een judoschool te starten.
Staat in de franchiseovereenkomst dat de franchisenemer 5 jaar na het einde van de samenwerking niet met de franchisegever mag concurreren? Dan is dit verbod niet meer geldig vanwege de nieuwe franchise wet van januari 2021.
Telefonisch overleggen over jouw situatie?
Wat kost een franchiseovereenkomst?
Als je een franchiseovereenkomst op laat stellen door een advocaat ben je al snel meer dan € 500,- kwijt. Tegenwoordig zijn er gelukkig goede betaalbare alternatieven.
Zo kan je bij Ligo binnen enkele minuten een franchiseovereenkomst op maat maken met slimme software. Al onze contracten zijn opgesteld door advocaten.
Heb je een franchiseovereenkomst nodig? Je betaalt maar € 59,- voor de franchiseovereenkomst. Of je kan voor het Ligo Plan kiezen. Hierbij betaal je € 9,- per maand en kan je contracten maken en onbeperkt documenten digitaal ondertekenen en beheren.
- Algemene vergadering van Aandeelhouders (AvA) - februari 28, 2024
- Essentiële contracten voor het oprichten van een BV - februari 28, 2024
- BTW-aangifte doen - februari 28, 2024
