Laatst geüpdatet op april 12, 2023

Wil jij een freelancer inschakelen voor een bepaalde opdracht? Of wil je juist graag je eigen opdrachten kunnen uitkiezen zonder daarbij vast te zitten aan een arbeidsovereenkomst? Dan is het belangrijk dat je gebruik maakt van een goede freelance overeenkomst.

Doe je dit niet? Dan loop je bijvoorbeeld het risico dat er toch ineens sprake is van een arbeidsrelatie. Wil jij weten hoe je dit voorkomt? Lees dan snel verder. In dit blogartikel vertellen wij jou alles wat je moet weten over de freelance overeenkomst en wat daar in moet staan.

Ook interessant:

  1. Alles over de managementovereenkomst
  2. Wat is een intentieovereenkomst?
  3. Meer over franchiseovereenkomsten 

Wat is een freelance overeenkomst?

Een freelance overeenkomst is een overeenkomst waarin wordt afgesproken dat de freelancer als opdrachtnemer een opdracht gaat uitvoeren voor een opdrachtgever.

Deze opdracht bestaat vaak uit het verrichten van diensten. Denk hierbij aan de situatie waarin een freelancer wordt ingehuurd voor het ontwerpen van een website van een ander bedrijf. Of wanneer een ander bedrijf een freelancer inschakelt voor de boekhouding. De freelance overeenkomst wordt ook wel een freelance contract of zzp contract genoemd.

Let op. Gaat de freelancer werkzaamheden van ‘stoffelijke aard’ verrichten? Denk hierbij aan het verbouwen of slopen van een pand. Dan moet je in plaats van een freelance overeenkomst een aannemingsovereenkomst gebruiken.

Waarom heb je een freelance overeenkomst nodig?

Voorkom discussies

Je hebt een freelance overeenkomst nodig om duidelijk te maken dat de freelancer niet in loondienst komt bij jou als opdrachtgever. Zo voorkom je discussies, wanneer de freelancer later denkt dat hij of zij toch in loondienst is.

In dat geval zullen jullie naar de rechter moeten. Deze bekijkt dan of er sprake is van een arbeidsrelatie of niet.

Hiervoor kijkt de rechter eerst naar de afspraken die jij en de freelancer op papier hebben gezet.

Zijn dit afspraken die alleen thuishoren in een arbeidsovereenkomst? Denk hierbij aan de afspraken dat de freelancer krijgt doorbetaald als deze ziek is en vakantiedagen mag opnemen. Dan vindt de rechter waarschijnlijk dat de freelancer bij jou in loondienst is.

Om dit te voorkomen spreek je in de overeenkomst letterlijk af dat de freelancer niet in loondienst komt. In de freelance overeenkomst staat daarom altijd een afspraak als:

Daarnaast kan je de volgende afspraken maken:

  • Einddatum: door een einddatum met de mogelijkheid om deze vroegtijdig op te zeggen in het contract te zetten, zal deze minder snel op een arbeidsovereenkomst lijken.
  • Uurtarief of dagtarief: kies je in plaats van een maandvergoeding voor een uurtarief of dagtarief? Dan zal de relatie tussen jou en de freelancer minder snel op een arbeidsrelatie lijken. In de praktijk wordt er in de freelance overeenkomst alleen wel vaak een maandbedrag afgesproken. Dit kan, maar dan moet je er wel extra goed op letten dat jouw overeenkomst voor de rest niet op een arbeidsovereenkomst lijkt.
  • Mogelijkheid om voor meerdere opdrachtgevers te werken: door in het contract af te spreken dat de freelancer ook voor meerdere opdrachtgevers mag werken, maak je duidelijk dat er geen sprake is van een arbeidsrelatie.

Let op! Zelfs als je een goede freelance overeenkomst gebruikt, kan de rechter achteraf oordelen dat toch sprake is van een arbeidsrelatie. De rechter kijkt namelijk ook naar de praktijk. Hou je daarom altijd aan de afspraken uit de freelance overeenkomst.

Voorbeeld: Stel, in de freelance overeenkomst staat dat de freelancer niet krijgt doorbetaald als deze ziek is. Toch geef jij de freelancer een vergoeding voor de dagen waarop deze ziek was. Voor de rechter is dit een aanwijzing dat de freelancer in feite toch bij jou in loondienst is.

Hou jij je niet aan de afspraken uit de freelance overeenkomst? Dan is de freelancer misschien toch in loondienst.

Voorkom claims en boetes van de Belastingdienst

Daarnaast voorkom je met een freelance overeenkomst dat de Belastingdienst de relatie tussen jou en de freelancer ziet als een arbeidsrelatie.

Waarom controleert de Belastingdienst dit? Dit doet de Belastingdienst, omdat jij als opdrachtgever bepaalde belastingvoordelen heeft ten opzichte van een werkgever. Zo hoef je als opdrachtgever geen loonheffingen en premies te betalen en als werkgever wel.

De Belastingdienst wil niet dat een werkgever zich als het ware vermomt als opdrachtgever om zo te voorkomen dat loonheffingen en premies betaald moeten worden. Om die reden wil de Belastingdienst zien dat de freelancer zelfstandig is en dus niet bij jou in loondienst is.

Download de gratis Rechtsvorm Gids

Hierin lees je alles wat je moet weten over het kiezen van de juiste rechtsvorm.

Hoe maak je duidelijk dat de freelancer zelfstandig is?

De freelancer is volgens de Belastingdienst zelfstandig wanneer sprake is van één of meer van de volgende drie punten:

  1. De freelancer mag zelf vervanging kiezen. De freelancer is zelfstandig wanneer jij de freelancer toestaat om zelf een persoon aan te wijzen die de werkzaamheden namens hem of haar mag uitvoeren.
  2. De freelancer mag zelf invulling geven aan de opdracht. Krijg de freelancer de ruimte om zelf te bepalen hoe, wanneer en met wie hij of zij de opdracht gaat uitvoeren? Staat deze niet onder leiding en toezicht, zoals werknemers dat wel staan? Dan is de freelancer zelfstandig en is de kans een stuk kleiner dat sprake is van een arbeidsrelatie. Je kan wel met de freelancer vaste werkdagen afspreken, maar zorg dat je dit in overleg doet en de freelancer dus niet verplicht om deze dagen te werken.
  3. Er wordt een vergoeding in plaats van loon betaald. Een freelancer mag geen loon ontvangen. Hiervan is bijvoorbeeld sprake wanneer de freelancer per maand een vast bedrag ontvangt, ongeacht of deze ziek of op vakantie was. In plaats daarvan moet een freelancer alleen een vergoeding krijgen voor de werkzaamheden die deze daadwerkelijk heeft uitgevoerd.

Let op! De Belastingdienst wil niet alleen op papier zien dat de freelancer zelfstandig is. Dit moet ook uit de praktijk blijken. Het is daarom belangrijk dat zowel jij als de freelancer zich aan de afspraken uit de freelance overeenkomst houden.

Is de afspraak dat de freelancer zelf zijn of haar vervanging mag kiezen, maar bemoei jij je daar in de praktijk toch mee? Dan lopen jullie het risico op claims en boetes van de Belastingdienst.

Wat als de freelancer toch niet zelfstandig is?

Merkt de Belastingdienst dat toch sprake is van een arbeidsrelatie? Dan moet je als opdrachtgever mogelijk alsnog de loonheffingen en premies betalen en kan je een boete krijgen.

Afhankelijk van wat jullie hierover in de freelance overeenkomst hebben afgesproken, kan je dit bedrag op de freelancer verhalen. Hou dus zowel als opdrachtgever of als freelancer rekening met dit risico en sluit hiervoor eventueel een aansprakelijkheidsverzekering af.

Onze partner Insify kan jou hierbij helpen. Door een gratis Ligo account aan te maken, krijg jij hier korting op jouw verzekering. Je kan al jouw kortingen vinden in het dashboard onder het kopje ‘Aanbiedingen’.

Wanneer er volgens de Belastingdienst sprake is van een arbeidsrelatie heeft dit ook gevolgen voor de freelancer. De vergoeding die de freelancer voor de opdracht heeft gekregen is dan namelijk geen winst uit onderneming meer, maar loon. De freelancer is volgens de Belastingdienst immers in loondienst.

Dit kan grote gevolgen hebben voor zijn of haar belastingen. De freelancer heeft namelijk achteraf gezien geen recht op de zelfstandigenaftrek, ondernemersaftrek en andere aftrekposten. Hierdoor kan de freelancer een grote belastingschuld krijgen.

Wat is het verschil met een overeenkomst van opdracht?

Officieel is een freelance overeenkomst een overeenkomst van opdracht. In een overeenkomst van opdracht wordt afgesproken dat een opdrachtnemer een opdracht gaat uitvoeren voor een opdrachtgever.

Ook interessant: overeenkomst van opdracht opzeggen

In de praktijk wordt er alleen soms een onderscheid gemaakt tussen deze twee. De freelance overeenkomst wordt dan alleen gebruikt als de opdrachtnemer een freelancer is. En de overeenkomst van opdracht als de opdrachtnemer een bedrijf, zoals een BV is.

De reden hiervoor is dat een freelancer een groter risico loopt dat de Belastingdienst de relatie met de opdrachtgever ziet als een arbeidsrelatie. In een freelance overeenkomst staan daarom speciale afspraken om dit te voorkomen.

Wees hier dus op bedacht. Ga je een freelancer inschakelen of ben jij een freelancer? Zorg dan dat in jouw overeenkomst altijd afspraken staan om te voorkomen dat het lijkt alsof er sprake is van een arbeidsrelatie.

Wat staat er in een freelance overeenkomst?

Om te voorkomen dat de rechter of de Belastingdienst later vindt dat er toch sprake is van de een arbeidsrelatie, staan in de freelance overeenkomst de volgende afspraken:

  • Dat er geen sprake is van een arbeidsovereenkomst: Hiermee maak je extra duidelijk dat de freelancer niet bij jou in loondienst komt.
  • Hoe lang de opdracht duurt: Om te voorkomen dat de overeenkomst op een arbeidsovereenkomst lijkt, staat in een freelance overeenkomst vaak een einddatum.
  • De manier waarop de freelancer werkzaamheden uitvoert: Zorg dat je de freelancer genoeg ruimte geeft om de opdracht zelf in te vullen.
  • De hoogte van de vergoeding: Geef de freelancer alleen een vergoeding voor de werkzaamheden die deze daadwerkelijk heeft uitgevoerd. Daarbij is het goed om hiervoor een uurtarief of dagtarief te rekenen.
  • Dat de freelancer zijn of haar eigen vervanging mag kiezen: Wanneer je de freelancer vrij laat in het kiezen van zijn of haar eigen vervanging, zal het minder snel lijken alsof deze bij jou in loondienst is.
  • Dat de freelancer ook voor andere opdrachtgevers mag werken: Hiermee maak je duidelijk dat de freelancer niet bij jou in loondienst is.

Daarnaast moeten in een freelance overeenkomst in ieder geval ook de volgende afspraken staan:

  • Een omschrijving van de opdracht: Geef duidelijk aan wat je van de freelancer verwacht. Zo voorkom je discussies wanneer de freelancer de opdracht anders opvat dan jij.
  • Of het contract vroegtijdig mag worden opgezegd: Spreek af dat je het contract vroegtijdig mag opzeggen. Zo weet je zeker dat je van het contract af kan, wanneer bijvoorbeeld de freelancer de opdracht niet goed uitvoert.
  • Wie de intellectuele eigendomsrechten krijgt: Tijdens het uitvoeren van de opdracht kunnen er intellectuele eigendomsrechten ontstaan, zoals een auteursrecht. Spreek van tevoren af wie deze rechten krijgt, om te voorkomen dat je deze moet afstaan aan de freelancer.
  • Dat de gedeelde informatie geheim moet blijven: Om de freelancer de opdracht goed uit te laten voeren, zal je waarschijnlijk belangrijke informatie moeten delen. Denk hierbij aan informatie over alle schulden van jouw bedrijf die je aan de boekhouder moet geven. Spreek af dat deze informatie geheim moet blijven en dat de freelancer een hoge boete moet betalen, wanneer deze toch zijn of haar mond voorbij praat.
  • Wie aansprakelijk is voor schade die de freelancer veroorzaakt: Tijdens het uitvoeren van de opdracht kan de freelancer schade veroorzaken. Bijvoorbeeld wanneer deze een programmeerfout maakt waardoor jouw klanten tijdelijk geen diensten kunnen afnemen, omdat het systeem eruit ligt.
  • Wie aansprakelijk is voor een claims en boetes van de Belastingdienst: Wanneer de Belastingdienst achteraf vindt dat sprake is van een arbeidsrelatie kan je als opdrachtgever te maken krijgen met claims en een boete. In de freelance overeenkomst kan je afspreken dat je deze mag verhalen op de freelancer.

Telefonisch overleggen over jouw situatie?

Tips bij het opstellen van een freelance overeenkomst

Vraag hulp van een jurist

Laat je freelance overeenkomst nakijken door een jurist. Zo voorkom je dat de overeenkomst niet goed is en op een arbeidsovereenkomst lijkt. Ligo kan je hierbij helpen. Heb jij vragen over jouw freelance overeenkomst? Neem dan gerust contact op met een van onze juristen.

Ga voor een freelance overeenkomst op maat

Wat er precies in jouw freelance overeenkomst moet staan, is afhankelijk van het soort opdracht en de branche waarbinnen deze opdracht wordt uitgevoerd. Kies daarom voor een freelance overeenkomst die goed aansluit bij jouw situatie.

Bij Ligo kan je snel en eenvoudig met slimme software een freelance overeenkomst op maat maken. Alle contracten zijn daar opgesteld door advocaten.

Britt Beumer
Laatste berichten van Britt Beumer (alles zien)